Jihadisten

Deel III
Het doden van vrouwen en kinderen:
verboden, tenzij

In de vorige twee delen van deze serie lieten we zien hoe martelaren in de islam worden verheerlijkt door de Koran en de hadith literatuur. Ook zagen we dat offensieve Jihad gewoon is toegestaan volgens beroemde Shariageleerden als Al-Nawawi en Ibn Rushd. In dit deel zal het gaan over “de toelaatbaarheid van het doden van vrouwen en kinderen (tijdens nachtaanvallen) op voorwaarde dat dit niet opzettelijk is.” Dit laatste is een letterlijk citaat uit Sahih Muslim, één van de meest betrouwbare hadithcollecties voor Soennieten. Het betreft de titel van het hoofdstuk waarin Muhammad zich over dit onderwerp uitspreekt.

Inhoudsopgave

Wanneer ben je een kind in de Islam?
Het doden van vrouwen en kinderen tijdens Jihad
De Madhab juristen
Vrouwen en kinderen als menselijk schild
Vrouwen, kinderen en oude mannen die “meestrijden”
Wanneer een vrouw of tiener Muhammad beledigt
Moderne (Westerse) legers
Bijbels Contrast
Gebruikt IS deze bronnen juist en rechtmatig?
Wat zeggen terroristen zelf?

Inleiding

Zoals onze vaste lezers weten, bestaan de twee meest primaire bronnen van de grootste stroming van de Islam (Soennisme) uit de Koran en de hadith. Ook IS rekent zich tot deze stroming. Om de Sharia (wet) invulling te geven, maken de Islamitische geleerden al eeuwen gebruik van die bronnen. Zo ontstonden binnen het Soennisme uiteindelijk vier grote wetscholen (madhabs) met de volgende namen: Shafi, Hanafi, Maliki, Hanbali. Deze scholen zijn vernoemd naar zeer vroege sharia juristen. In dit artikel zal worden geciteerd uit hoog aangeschreven mainstream jurisprudentie (fiqh).

U zult lezen dat ook de mainstream geleerden gewoon radicaal zijn in westerse ogen. Dit in tegenstelling tot wat men doorgaans beweert. Dat IS nog extremistischer is en de bestaande jurisprudentie soms wat verbuigt, wil niet zeggen dat de mainstream geleerden hun handen in onschuld mogen wassen. Dat zal blijken uit het feit dat de “bijkomende schade” van gedode vrouwen en kinderen tijdens een oorlog helaas van alle tijden is en dat de stichter van de Islam geen uitzondering was. Dit maakt kritiek van moslims op de legers van landen als Amerika en Israël onterecht, daar waar een christen deze kritiek zou kunnen volhouden op een wijze die consistent is met zijn of haar religieuze voorschriften.

Naast Jihad zal ook uit het Islamitische strafrecht blijken dat het doden van vrouwen, buiten oorlogstijd, gewoon is toegestaan indien haar “misdaad” hiervoor in aanmerking komt.

Ditzelfde geldt voor kinderen, waarbij we ons focussen op het verschil tussen de Islam en het Westen aangaande de leeftijd waarop een kind volwassen wordt.

We zullen hier en daar tevens meningsverschillen tussen die geleerden behandelen. Hier dient te worden beseft dat deze meningsverschillen niet al te groot zijn. Het wordt een moslim bovendien niet aangerekend als on-islamitisch wanneer hij een bepaald standpunt volgt van bijvoorbeeld de Shafi wetschool terwijl dit door andere madhabs afwijkend wordt uitgelegd. Het is dan ook niet zo dat de madhabs elkaar verwerpen. Het zijn geen geloofsstromingen maar wetscholen.

Wanneer ben je een kind in de Islam?

De gematigde moslimwereld spreekt er schande van wanneer berichten als deze¹ uit de IS gelederen komen. Ze executeren regelmatig tieners zo jong als 15 jaar, vanwege zaken als homoseksualiteit. Moslims die IS verwerpen, verwijzen vaak naar het algemene verbod op het opzettelijk doden van vrouwen en kinderen. Maar om te weten of IS zichzelf hiermee buiten de Islam plaatst, moeten we eerst weten wie de Islam als een kind beschouwt. Doorgaans is de uiterste leeftijd waarop een jongen de volwassen leeftijd bereikt 15. Dit is wanneer hij voor die tijd nog een tekenen van puberteit heeft laten zien. Zoals altijd is de mening van Muhammad van groot belang.

De beste manier om te illustreren wat de primaire bronnen hierover zeggen is een hadith die gaat over het doden van jonge mensen die u wellicht als kinderen of pubers zou zien. Een ooggetuige aan het woord:

“Overgeleverd door Atiyyah al-Qurazi:

“Ik was één van de gevangenen van Banu Qurayzah. Zij (de kompanen) controleerden ons en degenen waarbij schaamhaar was begonnen te groeien, werden gedood en degenen die dat niet hadden werden niet gedood. Ik viel onder degenen die nog geen haar hadden.” – Sunan Abu Dawud, boek 40, hadith 4390 (Sahih)

Deze persoon hoorde bij een door Muhammad veroverde stam, waarvan alle mannen werden gedood. Naar verluidt liet Muhammad hier zo’n 800 mannen en jongens op één dag onthoofden nadat zij waren gevangen. Ook IS executeert regelmatige groepen mannen. Om te bepalen of je een man was en derhalve gedood mocht worden, werd er gecontroleerd of er al schaamhaar aanwezig was. Zoals u weet hebben veel jonge jongens al schaamhaar vanaf hun twaalfde jaar. Dit maakt het helder dat IS niet on-Islamitisch handelt wanneer het een jongen van 15 jaar berecht als man. Natuurlijk zullen de meeste moslims daar persoonlijk anders over denken maar we beschouwen hier de Islamitische geloofswetten en niet de ongetwijfeld veel zachtere harten van miljoenen moslims wereldwijd.

In 2012 werd een 14 jarig Pakistaans meisje gearresteerd nadat een imam beweerde dat zij pagina’s uit de Koran had gescheurd om deze thuis te gebruiken voor het kookvuur.² De imam viel later door de mand als de degene die zelf pagina’s uit de Koran had gescheurd om het Christelijke meisje erin te luizen, iets dat met enige regelmaat gebeurd in Pakistan. Na haar vrijlating bleef de dreiging van het volk echter bestaan waardoor de familie naar Canada moest vluchten in 2013. De Pakistaanse autoriteiten lieten voor haar bewezen onschuld blijken dat het meisje kon worden berecht voor deze misdaad. Het land heeft echter een gedeeltelijke Sharia geïmplementeerd waardoor zij als minderjarige zou worden berecht.

De volledige Sharia laat echter zien dat zo’n meisje wel degelijk de doodstraf had kunnen krijgen wanneer zij schuldig is aan dergelijke godslastering. De puberteit markeert het begin van de volwassenheid. Dit varieert per persoon, waardoor het meisje voor een volledige Sharia rechtbank onder de wetgeving voor volwassenen had kunnen vallen vanaf de leeftijd van 12 jaar. Als een meisje echter geen fysieke kenmerken van puberteit laat zien, wordt ze vanaf haar 15de alsnog tot de volwassenen gerekend.³

Uit deze feiten blijkt goed hoe verraderlijk het hebben van verschillende connotaties kan zijn. We kunnen er dan ook niet vaak genoeg op hameren: toets altijd uw persoonlijke definities met die van uw gesprekspartner en die van de Islam. Feit is dat IS de Islam nog steeds volgt ondanks dat het met regelmaat tieners van 15 terechtstelt en executeert.

Wanneer moslims bewust gebruikmaken van de wetenschap dat u een bepaalde term anders invult, zodat het lijkt dat u het met elkaar eens bent, noemen we dit een equivocatie drogreden.⁴

Het doden van vrouwen en kinderen tijdens Jihad

We komen toe aan het verbod op het doden van vrouwen en kinderen tijdens de Jihad en de uitzondering daarop. We zullen eerst twee hadiths laten zien waaruit blijkt dat het is verboden tenzij bepaalde omstandigheden zich voordoen. Deze overleveringen staan onder elkaar in de collectie Sahih Muslim, een bron die unaniem wordt erkend als betrouwbaar binnen de Soennitische Islam:

“Het is gezegd door Ibn ‘Umar dat een vrouw werd gevonden die was gedood in één van deze veldslagen; derhalve verbood de Boodschapper van Allah (Vrede zij met hem) het doden van vrouwen en kinderen.” – Sahih Muslim, boek 19, hadith 4320.

Veel moslims stoppen hier met lezen, maar de overlevering precies daarna legt een belangrijke uitzondering neer. Let u ook op de titel van het hoofdstuk die de verzamelaar aan de hadith meegaf:

“Hoofdstuk 9: DE TOELAATBAARHEID VAN HET DODEN VAN VROUWEN EN KINDEREN IN DE NACHTELIJKE AANVALLEN, OP VOORWAARDE DAT HET NIET MET OPZET IS

Het is overgeleverd op de autoriteit van Sa’b b. Jaththama dat de Profeet van Allah (vrede zij met hem), wanneer hij werd gevraagd omtrent vrouwen en kinderen van de afgodendienaren die werden gedood tijdens de nachtelijke aanvallen, zei: ‘Zij zijn van hen afkomstig.’ “ – Sahih Muslim, boek 19, hadith 4321 (zie ook Sahih Bukhari, boek 52, hadith 256).

Vertaling door Nasirrudin al-Khattab, volume 5, pagina 26-27

Muhammad’s reactie op deze sterfgevallen kan ronduit bot genoemd worden. “Ze zijn van hen afkomstig”, komt over alsof hij hun dood zonder moeite accepteert. Dat terwijl moderne legers in elk geval de schijn ophouden dat ze deze doden betreuren maar dat de oorlogsoperatie nu eenmaal door moest gaan. We zien bij Muhammad geen enkel spoor van spijt of teleurstelling over hoe het met deze vrouwen en kinderen is afgelopen.

Muslim ibn al-Hajjaj plaatste deze twee hadiths precies onder elkaar in zijn collectie. Vermoedelijk is hier een bewuste reden voor. Hierdoor wordt de lezer namelijk gedwongen zich te buigen over de schijnbare contradictie die in werkelijkheid een nuancering blootlegt van het algemene verbod. Wellicht kunnen Christenen dit mechanisme vergelijken met de schijnbare contradictie tussen vers 4 en 5 van Spreuken 26 die, na enige studie, wijsheden ontvouwt en geen tegenstrijdigheid blijkt te zijn. Wanneer deze verzen ver van elkaar verwijderd waren in de Schrift, zouden ze wellicht als tegenstrijdige fout worden opgevat. Maar doordat ze onder elkaar zijn gezet, moet een contradictie worden uitgesloten. Derhalve hebben veel geleerden gekeken naar de harmonisering van de twee overleveringen uit Sahih Muslim.

Hoewel de meeste islamitische geleerden, net als wij, geen contradictie zien, zijn de meningen door de eeuwen heen niet allemaal op één lijn geweest. Het ging hen daarbij niet zozeer om de inhoud maar om de toepasbaarheid. Zo zou Ibn Hajar van mening zijn geweest dat het algehele verbod later kwam en de uitzondering hierdoor werd overschreven (mansukh). De meeste geleerden, zoals de juristen in dit artikel, zijn echter van mening dat er geen overschrijving heeft plaatsgevonden en dat beiden te harmoniseren zijn. Ze sluiten elkaar immers niet uit wanneer je beseft dat het verbod van kracht kan blijven terwijl het onopzettelijk doden van hen geen overtreding hoeft te zijn. Ook Muslim ibn al-Hajjaj laat zijn mening duidelijk blijken middels de genoemde titel die hij schreef bij de tweede overlevering.

De Madhab Juristen

Die laatste mening komt ook op ons het meest logisch over. De veelgeprezen Hanbali jurist Ibn Qudamah is één van de vele geleerden die er hetzelfde naar kijkt. Zo schreef hij in zijn beroemde Al-Mughni het volgende:

“Als dit de vernietiging van vrouwen en kinderen betekent, welke verboden zijn om doelbewust te doden, en als zij niet verslagen kunnen worden behalve daarmee [breken van de rivierbedden], dan wordt het toegestaan, evenals de nachtaanvallen, die hetzelfde betekenen [de vernietiging van vrouwen en kinderen], zijn toegestaan.” ⁵

Het valt hier op dat de Jihad boven alles lijkt te gaan. Wanneer het doden van vrouwen en kinderen niet kan worden vermeden, zal er in het belang van de gewapende strijd worden doorgevochten met wapens die onmogelijk kunnen worden gestuurd in de richting van uitsluitend legitieme doelwitten. Ook hieruit blijkt dat moslims niet zomaar kunnen claimen dat een ware Islamitische Staat nooit het doden van vrouwen en kinderen zou mogen toestaan.

Al-Shaybani (ook bekend als imam Muhammad) was een student van Abu Hanifa, de naamdrager van de Hanafi school. Ook is hij bekend van de vele hadiths die door hem zijn overgeleverd. In tegenstelling tot Abu Hanifa en zijn voornaamste discipel, Abu Yusuf, is er veel fiqh werk overgeleverd van de hand van Al-Shaybani. Dit betreft de oudste bewijzen voor de meningen van de eerste Hanafis. Niet al deze werken worden volledig of accuraat geacht, maar het door ons gebruikte werk staat onder Hanafi biografen bekend als literatuur dat een foutloze transmissie kent vanaf het origineel. Mede hierdoor valt het onder de zogeheten Zahir al Riwayah.⁶ Dit is een classificatie die wordt toegepast op literatuur van de eponiem van de madhab en zijn studenten, die de structurele basis vormen voor de wetschool. Argumenten die met deze werken tegenstrijdig zijn, worden derhalve automatisch af geserveerd.⁷

In zijn Siyar met betrekking tot Internationale Islamitische wetgeving beschreef hij tot in detail de meningen van zijn leermeester. Dit staat er met betrekking tot het doden van vrouwen en kinderen:

“Het leger mag haar aanval [op de vijand] lanceren tijdens de dag en de nacht en het is toegestaan om [de vijandelijke] vestingen te verbranden met vuur of om hen te laten overstromen met water.

Ik vroeg: ‘Zou het toegestaan zijn om een stad in het oorlogsgebied te laten overstromen, het te verbranden met vuur of [haar mensen] aan te vallen met mangonels, zelfs als daar slaven, vrouwen, oude mannen en kinderen zijn?’

Hij [antwoordde]: “Ja, ik zou het goedkeuren om al die dingen te doen.”

Ik vroeg: ‘Zou hetzelfde waar zijn als die mensen onder hen moslims als oorlogsgevangenen hebben of moslim kooplieden?’

Hij antwoordde: “Ja, zelfs als ze onder hen moslims hadden, zou het zijn toegestaan om al deze dingen te doen.”” ⁸

Abu Hanifa geeft hier aan dat je vrouwen, kinderen en ouderen indirect mag aanvallen. Hij zegt niet dat je ze met opzet kunt doden, maar je mag bijvoorbeeld grote katapulten gebruiken, zoals Muhammad deed bij gebieden als Taif, waarvan je weet dat het ook ongelovige vrouwen en kinderen zal doden. Ditzelfde geldt wanneer er moslims zijn onder de vijand.

Juristen die wat meer terughoudendheid opperen bij aanvallen wanneer er moslims onder de vijanden zijn, of die dit zelfs verbieden, baseren zich met name op Soera 48 vers 25 waarin staat dat Allah de moslims van die tijd niet liet vechten vanwege het gevaar dat zij niet alle gelovigen kenden en hen daardoor ook hen zouden “vertrappen” bij het strijden tegen de vijand.⁹ ¹⁶

Het valt echter op dat diezelfde geleerden vaak minder terughoudend zijn wanneer ongelovige vrouwen en kinderen hetzelfde risico lopen. Dit feit werd ook geconstateerd door onderzoekster Nesrine Badawi, Phd.¹⁰ Onder de volgende paragraaf leest u meer over de regels bij het aantreffen van menselijke schilden.

De naamdrager van de Shafi wetschool was al even pragmatisch:

“Ze mogen [vrouwen en kinderen] niet opzettelijk doden, en het is toegestaan voor Moslims om aanvallen te lanceren jegens hen tijdens de nacht of de dag, en als zij daarbij vrouwen en kinderen doden, dan is er geen bloedgeld vereist, geen vergeldende straf en ook geen boetedoening.” ¹¹

Meteen na dit citaat maakt Al-Shafi duidelijk dat hij zijn bewijs hiervoor onder meer haalt uit de door ons reeds geciteerde overlevering uit het leven van Muhammad in Sahih Muslim en Bukhari, waarin hij reageerde op de gedode vrouwen en kinderen met de uitspraak: “ze zijn van hen” of “ze zijn van hun vaders.”

Vervolgens reageert Al-Shafi op de vraag ‘waarom je vrouwen en kinderen dan niet opzettelijk mag doden, als er toch geen straf op staat.’ In zijn antwoord verwijst hij naar de andere hadith die wij citeerden, waarin het opzettelijk doden werd verboden. Daarna zegt hij dat deze twee hadiths elkaar niet tegenspreken, ondanks dat sommige mensen dat volgens hem zullen beweren.

Al-Shafi gaat verder:

“Als hij de nachtaanvallen niet heeft verboden, dan is het helder dat de dood kan komen over vrouwen en kinderen.” ¹²

Hij verwijst op dezelfde pagina naar de door Muhammad uitgevoerde verrassingsaanval op de Banu al Mustaliq, waarna hij de strijders doodde en de kinderen gevangen nam.

Al-Shafi schrijft verder:

“En als de vijand zichzelf verschanst op een berg, in een fort, greppel of achter een omheining, of waar zij zich ook in kunnen schuilhouden, dan is er niets verkeerd aan om hen te bombarderen met mangonels, katapulten, vuur, schorpioenen en serpenten, en alles wat zij verafschuwen, of dat zij de rivierbanken breken om hen te verdrinken of hen te begraven [in een modderstroom], ongeacht of zij kinderen, vrouwen en monniken bij zich hebben, want het leefgebied is niet onschendbaar, omwille van ofwel de Islam [dat de eigenaren moslims zijn], of omwille van een convenant.” ¹³

U leest het goed. Tijdens de Jihad is het volstrekt toegestaan om vooraf te weten dat je indirect vrouwen, kinderen en monniken gaat doden door middel van wapens en tactieken die het onmogelijk maken om onderscheid te maken tussen hen en de verdedigende mannen.

Het beeld dat ontstaat uit de meningen van deze mainstream geleerden is dat gedode vrouwen en kinderen worden beschouwd als bijkomende schade. Dit omdat de Jihad nu eenmaal een dwingende noodzaak met zich meebrengt. Dat is precies de term die Al-Qaida in 2005 gebruikte, toen het sprak over de geleerden die dergelijke doden goedkeuren onder het mom van Dharura. U weet nu naar welke geleerden Al-Qaida verwees. Zoals u ziet kan men de woorden van IS en Al-Qaida niet zomaar van tafel vegen. Zij baseren zich wel degelijk regelmatig op een juiste lezing van de mainstream jurisprudentie.

Ibn Malik, naamdrager van de Maliki school, wordt op dit punt gezien als een uitzondering tussen deze geleerden. Dit omdat hij terughoudend was met het gebruik van de genoemde niet-discriminerende wapens. Zijn opvolgers binnen de Maliki school zouden echter het mainstream pad blijven volgen. Ibn Rushd is hier een voorbeeld van, gelet op de uitspraken in zijn Sharia handboek, waarin hij tevens anonimiteit onder de juristen bevestigt:

“En de juristen zijn anoniem omtrent de toelaatbaarheid om katapulten (mangonels) te gebruiken om de forten van de ongelovigen te treffen, ongeacht of hun vrouwen en kinderen zich daar bevinden; dit omdat de Profeet de mensen van At-Ta’if aanviel door gebruik te maken van een katapult.” ¹⁴

U leest hier dat de stad Ta’if werd belegerd en aangevallen door Muhammad en dat hij onder meer katapulten gebruikte om de inwoners te doden. Dit wordt tevens bevestigt door Al-Mawardi in zijn Shafi handboek omtrent Islamtisch Bestuursrecht.¹⁵ Een moslim moet derhalve de oorlogstactieken van Muhammad veroordelen om hetzelfde te kunnen doen met die van moderne legers.

De aard van de katapult is, wat betreft ons onderwerp, gelijk aan die van de raket in onze tijd: je vuurt het af en hebt geen of weinig invloed op de landing. Zeker niet in de zevende eeuw. Derhalve kun je niet uitsluiten dat het op een kind of vrouw zal landen. Dit zorgt er echter niet voor dat de Jihad moet worden afgeblazen. Het citaat van Maliki jurist Ibn Rushd maakt duidelijk dat het risico van dode vrouwen en kinderen de Islamitische Staat niet hoeft tegen te houden. Onder de volgende paragraaf zult u een logische verklaring voor dit feit aantreffen van Abu Hanafi en Ibn Qudamah die wederom uitmondt in een gedragscode die niet boven het niveau van moderne (Westerse- en niet-Westerse) legers kan uitstijgen.

Vrouwen, kinderen en moslims als menselijk schild

Wanneer de “vijanden” van de moslims hun vrouwen en kinderen als menselijke schild gebruiken, zoals Palestijnse terroristen weleens doen wanneer zij aanvallen van Israël verwachten, zijn veel prominente madhab juristen het eens dat dit geen reden is om de oorlog te beëindigen. Ibn Qudamah (Hanbali school) schrijft hierover het volgende:

“En als ze tijdens de oorlog hun vrouwen en jongens als menselijk schild gebruiken, dan wordt het toegestaan om richting hen te schieten, en om te richten op de strijders, omdat Allah’s Profeet, Allah’s zegeningen en vrede zij op hem, hen bombardeerde met mangonels terwijl de vrouwen en jongens bij hen waren…” ¹⁶

Deze uitspraak van Ibn Qudamah doet vermoeden dat het verschil puur is gelegen in de intentie in het hoofd van de Jihadist, terwijl het voor de praktijk geen verschil maakt. Je schiet op zowel de vijand als hun vrouwen en kinderen en richt als het ware met je hart op de man.

Ibn Qudamah geeft hier een logische verklaring voor:

“…want als de Moslims zouden zijn gestopt [met vijandigheden], zou dit hebben geleid tot een stagnering van de Jihad, want op het moment dat zij [de ongelovigen] hiervan kennisnamen, zouden zij hen [vrouwen en jongens] gebruikt hebben als menselijk schild op ieder moment waarin zij in angst waren, en zo zou de Jihad tot een einde komen.” ¹⁶

Wellicht begrijpen moslims naar aanleiding van dit commentaar beter waarom Israël niet eindeloos wacht met het aanvallen van de terroristen in Palestina. Abu Hanifa bevestigt deze redenering in het werk van Al-Shaybani.¹¹ Zoals gezegd: Jihad gaat boven alles.

Wij betreuren alle gevallen waarin vrouwen en kinderen als bijkomende schade worden gezien tijdens een oorlog tussen twee volken. Daarom resulteren oorlogen omwille van de expansie van een land of rijk, zoals de Islam voorschrijft, in compleet nutteloos leed dat wordt uitgestort over onschuldige mensen.

Ibn Qudamah gaat verder over de Jihad:

“En het is [toegestaan] ongeacht of de strijd wordt beantwoord of niet, omdat de Profeet, Allah’s zegeningen en vrede zij met hem, niet wachtte tot de strijd werd beantwoord voordat hij [de mangonels] afvuurde.” ¹⁶

Hiermee bevestigt Ibn Qudamah wat we al hadden aangetoond in deel II: offensieve Jihad hoort bij de Islam. Er staat dat deze aanvallen mogen worden uitgevoerd ongeacht of de “vijand” besluit terug te vechten. Dit impliceert de mogelijkheid dat een leger van het Kalifaat een volk bestookt dat zich niet of nauwelijks verzet, zoals we in onze tijd hebben gezien met bepaalde dorpen en steden in het huidige Syrië en Irak.

Het zal inmiddels duidelijk zijn dat de meest beroemde geleerden uit de vier grote wetscholen van de Soenitische Islam het doden van vrouwen en kinderen toestonden mits dit onopzettelijk was. De voorwaarden hiervoor zijn echter op z’n zachtst gezegd dubieus. Want hoe onopzettelijk is het wanneer je een stad verrast met een aanval, zoals Muhammad deed, terwijl je weet dat er overal vrouwen en kinderen zullen zijn op het moment dat je hun leefgebied bestookt met grote katapulten en mangonels? Wat kan er in moreel opzicht als excuus worden aangevoerd? “Ik heb getracht om hen heen te vuren”?

Vrouwen, kinderen en oude mannen die “meestrijden”

Als vrouwen, kinderen, monniken en andere non-combatants deelnemen aan de strijd, worden ze automatisch legitieme doelwitten. Vanaf dat moment mogen zij dus rechtstreeks worden beschoten. Puur vanuit het oogpunt van een bloederige strijd is dit geen onlogische stelregel. Ibn Qudamah was echter een jurist die veel meer verstond onder deelnemen aan de strijd dan alleen het fysieke gevecht:

“Ook is het toegestaan om op haar te vuren als zij pijlen verzamelt voor hen, hen van water voorziet of hen opstookt om te vechten, omdat zij daarmee onder de regels van de strijders valt, en hetzelfde geldt voor jongens, oude mannen en iedereen waarvan het ons verboden is hen te doden van de ongelovigen.” ¹⁷

Een vrouw die haar vader, man of zoon aanmoedigt om hun stam te beschermen tegen de aanval van een Islamitische Staat, is volgens deze jurist een legitiem doelwit op wie rechtstreeks mag worden geschoten. Een dergelijk besluit neemt IS ook regelmatig wanneer het erachter komt dat bijvoorbeeld priesters contacten houden met het vijandige regime en zich uitspreken tegen hun Kalifaat. Om deze reden werd pater Frans van der Lugt op 75 jarige leeftijd in Syrië gedood.

Ook Al-Shafi was van mening dat kinderen en vrouwen die terugvechten opzettelijk mogen worden geraakt en gedood.¹⁸

Ibn Qudamah voegde nog toe dat vrouwen ook opzettelijk beschoten mogen worden als zij zich tussen de strijders bevinden en de Moslims vervloeken of zichzelf naakt tonen:

“En als een vrouw staat tussen de ranken van de ongelovigen of op hun fort en zij vervloekt de moslims of geeft zichzelf bloot voor hun ogen, dan wordt het toegestaan om opzettelijk op haar te schieten gebaseerd op was Said overleverde: “…Toen Allah’s Apostel, Allah’s zegeningen en vrede zij met hem, de mensen van al-Ta’if belegerde, dook er een vrouw op die haar voorkant naakt toonde en zei: “Ah, dit is gaat jullie te boven, dus schiet.” Dus een man van de moslims schoot op haar en hij miste niet.” ¹⁸

Wanneer een vrouw of tiener Muhammad beledigt

Op dit moment wachten meerdere vrouwen in de gevangenissen van landen als Pakistan en Nigeria op hun straf voor het vermeende beledigen van de Islamitische profeet Muhammad. De doodstraf hangt hen boven het hoofd in deze gebieden waar de Sharia (deels) is ingevoerd. Wanneer we de vraag behandelen in hoeverre de Islam een verbod kent op het doden van vrouwen, is het derhalve niet meer dan zorgvuldig om ook dit onderwerp te behandelen.

Het moge duidelijk zijn dat de doodstraf voor zaken als overspel binnen de Sharia ook geldt voor vrouwen. Minder bekend zijn de regels voor het beledigen van Muhammad. In onze eerdere werken hebben we hier uitvoerig aandacht aan besteed. We verwijzen kortheidshalve naar een hadith die aantoont dat Muhammad er geen kwaad in zag wanneer een vrouw werd gedood naar het eigen inzicht van een man op basis van haar beledigingen aan het adres van de stichter van de Islam.

In Sunan Abu Dawood, boek 39, hadith 4348 lezen we over een blinde man die een slavin had. Ze baarde twee van zijn kinderen, maar lasterde Muhammad regelmatig. Op een avond kon hij er niet meer tegen en stak haar dood met een dolk. Eén van haar kinderen heeft dit gezien, want volgens de overlevering kroop het kind tussen de benen van haar moeder en raakte het overgoten met bloed. Deze moord werd aan Muhammad voorgelegd, die vervolgens oordeelde dat er geen bloedgeld voor deze daad hoefde te worden betaald.

Muhammad sprak de man vrij ondanks het ontbreken van een rechtszitting om hierover te oordelen. Ook waren er geen volwassen getuigen die konden bevestigen of de vrouw daadwerkelijk Muhammad had beledigd. Het kan goed zijn dat de man dit verhaal uit zijn duim zoog in de hoop dat Muhammad hem zou vrijspreken.

Ook valt het op dat Muhammad het kennelijk niet verwerpelijk vond dat een man een vrouw doodsteekt voor de ogen van zijn eigen kinderen. Dit doet meteen denken aan de vele hedendaagse beelden van IS slachtoffers die gekruisigd en gedood werden in het bijzijn van grote hoeveelheden kinderen.

Hoe het ook zij, deze overlevering laat zien dat vrouwen, net als mannen, worden gedood wanneer zij Muhammad beledigen. Dit geldt voor zowel moslims als niet-moslims en bevestigt dat ook hier de claim “je mag geen vrouwen doden in de Islam” gebaseerd is op verkeerde aannames en moet worden verworpen.

We geven kort een ander voorbeeld mee. “The Life of Muhammad”, de vertaling van de biografie over Muhammad’s leven door Ibn Ishaq (pagina 551) laat zien dat Muhammad twee meisjes liet doden die ooit satirische liedjes over hem hadden gezongen. Ook dit laat de uitzondering zien voor het doden van vrouwen en mogelijk, in Westerse ogen, minderjarige meisjes.

Moderne (Westerse) legers

De oplettende lezer merkt terecht op dat het accepteren van omgekomen vrouwen en kinderen tijdens een oorlog geldigheid vindt bij elk modern leger. We verwezen hier al een paar keer naar. Israël bevecht bijvoorbeeld Palestijnse terroristen – die dikwijls tussen burgers schuilgaan – en weet vooraf dat de kans aanwezig is dat vrouwen en kinderen zullen sterven bij bombardementen die zijn gericht op terroristen. Dit is echter exact het pragmatisme dat we aantreffen bij de Soenitische geleerden van weleer. Ook zij beschreven immers dat vrouwen en kinderen indirect mogen worden gedood tijdens een aanval. Dit geldt zowel voor gewone aanvallen als gevallen waarin zij als menselijk schild worden gebruikt. De Islamitische lezer doet er derhalve goed aan te beseffen dat dergelijke kritiek op het Westen en Israël geen stand houdt wanneer de Islam wordt gevolgd. Daarmee wordt de Islam op dit gebied teruggebracht tot een niveau dat niet kan uitstijgen boven de legers die moslims zo zeggen te verafschuwen vanwege hun lage moraliteit.

Dat terwijl de Islam het op dat gebied zelfs verliest van het Westen als het gaat om de redenen waarvoor een land mag worden veroverd en onderworpen. Over het algemeen vindt men in het Westen op dit moment dat landen niet mogen worden binnengevallen voor machtsvergroting of het willen onderwerpen van andersdenkenden. Het feit dat Amerika haar volk moest voorliegen ten tijde van de inval van Irak is daarin veelzeggend. Het Westerse volk verdraagt dit soort motivaties slecht, omdat het wordt gezien als illegaal.

Maar in de Islam is het strikt genomen legaal om een offensieve Jihad op touw te zetten omwille van de expansie van het Islamitische Rijk. Vandaar dat het Rijk dat Muhammad in de zevende eeuw stichtte zo snel uitgroeide tot een enorm imperium, evenals alle grote Rijken der aarde zoals de Romeinen, de Grieken en de Perzen. Dit had alles te maken met verovering van land en heel weinig met smeltende harten.

Muhammad accepteerde dat vrouwen en kinderen bij een Jihad expeditie omkwamen, aangezien hij niet kon bepalen op wie zijn projectielen zouden neerkomen. Men noemt dit zowel in de Islam als in moderne legers het onopzettelijk doden van vrouwen en kinderen. Maar hoe onopzettelijk is het wanneer je bommen, of zoals in het geval van Muhammad, loodzware gewichten met behulp van een grote katapult op een volk gooit?

Daarom verdedigen wij de genoemde moderne legers niet op dit punt. Ook wij betreuren iedere burgerdode door Amerikaanse, Israëlische, Nederlandse of Iraakse (etc) bombardementen. Ons Christelijke geloof gebiedt ons dan ook niet om respect op te brengen voor deze daden. Een moslim echter, zal moeten erkennen dat zijn profeet en morele voorbeeld deze bedenkelijke bijkomende schade heeft geaccepteerd en zo ook de geleerden die hem en zijn metgezellen zo goed mogelijk hebben willen volgen. En dit alles gebaseerd op algemene opdrachten in de Koran en de Soenna (het pad van Muhammad).

Bijbels Contrast

Wellicht zullen critici van de Bijbel op dit punt willen opmerken dat de christenen hypocriet zijn wanneer ze het doden van vrouwen en kinderen in de Islamitische wetgeving veroordelen. Dit aangezien de Bijbel op bepaalde plekken laat zien dat vrouwen en kinderen moesten worden gedood zonder enige voorwaarde.

Het verschil is hier wederom dat God daar met eigen woorden opdracht gaf vanuit zijn Soevereiniteit. Zoals Hij leven geeft, kan Hij het ook nemen. Dit waren echter steeds eenmalige opdrachten die niet mogen worden verlengd tot een algemene opdracht voor het doden van willekeurige volkeren. Het specifieke volk dat God liet doden in 1 Samuel 15 was al eeuwenlang een moordend, kind offerend volk dat generatie na generatie bewees dat het niet kon afwijken van haar zonden. God besloot hen te straffen naar Zijn inzicht en niet naar het inzicht van de mens zelf, zoals dat bij de Islam tot op de dag van vandaag gebeurt.

Zelfs als u niet gelooft dat dergelijke opdrachten in de Bijbel van God afkomstig waren, valt niet te ontkennen dat een consistente lezing van de Bijbel ons doet uitkomen bij een verbod op dergelijke daden wanneer er geen goddelijke opdracht voor is gegeven. Het Nieuwe Testament maakt vervolgens duidelijk dat oorlog geen doel van de christenen hoort te zijn. Ook ontbreekt iedere algemene opdracht van God om in de toekomst naar eigen inzicht te gaan vechten met andersgelovigen. Dat veel “christelijke” leiders dit later hebben gedaan, doet daar niets aan af.

Dit wordt verder bevestigd door het ontbreken van expansie gedreven oorlogen door de Joden in het Oude Testament, nadat zij hun land aangewezen hadden gekregen. Deze belofte van een land maakte deel uit van het convenant (verdrag) met God. Het Oude convenant wel te verstaan. Zelfs de Koran spreekt van deze belofte in Soera 5 vers 21. Maar nu is er een Nieuw Testament, oftewel een Nieuw Convenant voor de volgers van Christus. Hierin is niets opgenomen over een land dat moet worden veroverd op anderen, laat staan dat er in zijn algemeenheid wordt opgeroepen om zoveel mogelijk uit te breiden vanuit een Christelijke Staat of iets dergelijks.

Bij het verwijzen naar geweld in zowel de Bijbel als de Koran dient dan ook altijd te worden beseft dat er überhaupt momenteel geen aanleiding is om hiervan een gespreksonderwerp te maken. Er zijn immers geen Christelijke Staten die beweren uit naam van God allerlei mensen te moeten doden middels terrorisme en oorlogsvoering. Die is er wel aan Islamitische zijde, zoals die er de afgelopen veertien eeuwen altijd zijn geweest, behoudens de periode 1924-2011.

Gebruikt IS deze bronnen juist en rechtmatig?

Terecht zullen sommigen nog opmerken dat de noodzaak voor het accepteren van dode vrouwen en kinderen lang niet altijd van toepassing is op de strijd die terroristen vandaag voeren. Want in hoeverre is de Jihad gebaat bij het doden van feestvierende Fransen op een festival in Nice of joodse schoolkinderen in Toulouse?

We sluiten uiteraard niet uit dat de terroristen bovenstaande meningen uitrekken tot het uiterste en naar eigen goeddunken gebruiken c.q. misbruiken. Maar vergeet u niet dat ook zij oprecht zeggen te streven naar de verdediging van moslims wereldwijd, het straffen van de strijders tegen Allah en het naleven van de oorlogswetten van de eerste moslimgeneraties. Zij denken dit te doen in navolging van de jurisprudentie van de meest gerenommeerde mainstream geleerden zoals hierboven. Na bovenstaande citaten is hun redenering niet zomaar af te doen als onwettig en gefabriceerd.

Het probleem is voornamelijk gelegen in het feit dat dergelijke wetgevingen überhaupt bestaan binnen de mainstream Islam, terwijl deze in zoveel andere religies ontbreken. Het is dan ook niet voor niets dat bijna 60 procent van alle religieuze oorlogen wereldwijd op het conto van de Islam komen volgens meerdere oorlogsencyclopedieën.¹⁹

Het bepalen van de juiste omstandigheden voor een oorlog is zo bewerkelijk dat het niet vreemd is dat de Jihadist te ver gaat in zijn beleving van de bestaande blauwdruk die de genoemde jurisprudentie biedt.

Wellicht is er op micro niveau een vergelijking te maken met de regels omtrent vrouwenbesnijdenis in de Islam. We hebben al eerder aangetoond dat deze praktijk volledig Islamitisch is, maar geven daarbij toe dat veel moslims, zoals een deel van de Somaliërs, dikwijls te ver gaat. Er bestaat namelijk een lichte vorm van vrouwenbesnijdenis die door de Islam wordt aanbevolen (Sunnah). Het “teveel” wegsnijden is echter niet Islamitisch volgens de juristen. De gemiddelde buitenstaander zal echter van mening zijn dat alles teveel is.

Derhalve is ook hier het probleem dat het überhaupt is toegestaan, waardoor de deur wordt opengezet voor overdrijving en misbruik. Ook in het Christendom worden regels soms te ver doorgevoerd. Maar de kaders waarbinnen die regels vallen hebben niets te maken met het doden of verminken van andere mensen. Derhalve is er geen overdaad die uit zal monden in geweld. Men moet de Bijbel daadwerkelijk te buiten gaan met verzinsels om de genoemde gruweldaden te verrichten. Er zijn geen regels in het Christendom die luiden dat men uit eigen beweging een heilige oorlog moet starten wanneer bepaalde omstandigheden zich voordoen, of dat men jonge meisjes mag besnijden mits er niet teveel wordt weggesneden.

Wellicht illustreert een verwijzing naar de hedendaagse Shariageleerde Haitham al Haddad nog verder wat we proberen te communiceren. Deze man is op zichzelf al radicaal naar onze Westerse begrippen en werd om die reden steevast in de media aangeduid als de haat-imam. Toch veroordeelt hij de daden van IS met grote hartstocht. Trekt u met ons de parallel: bovenstaande geleerden zijn in onze ogen eveneens radicaal aangezien zij het doden van vrouwen en kinderen onder bepaalde omstandigheden toestaan omwille van de Jihad. Zij worden echter onder een groot deel van de moslimbevolking geprezen en niet beschouwd als extreem. Tevens staat hun literatuur openlijk op iedere boekensite. Zo staat ook Al Haddad aan de kant van de mainstream geleerden uit dit artikel. Dit zal echter, gelet op wat u hierboven heeft gelezen, nauwelijks een geruststellende gedachte zijn.

Bekijkt u bijvoorbeeld deze video²⁰ waarin Al Haddad uitlegt waarom IS on-Islamitisch handelde bij het verbranden van een Jordaanse piloot. U zult al snel merken dat hij ontzettend op de letter moet gaan om te verklaren waarom deze daad on-islamitisch was. Hij moet zelfs toegeven (vanaf minuut 30) dat deze straf onder bepaalde omstandigheden is toegestaan maar dat het nu net in het geval van IS niet legitiem is. Hij legt als volgt uit: Het is toegestaan om iemand te verbranden die zelf iemand doodde door verbranding (oog om oog). Ook is het volgens hem toegestaan om de vijand te bombarderen waardoor brand kan ontstaan en mensen omkomen. Hij noemt daarbij niet dat de Jordaanse piloot volgens IS bommen wierp en derhalve mensen heeft verbrand. Het verschil van inzicht lijkt puur te zitten in het feit dat IS hier oog om oog toepast terwijl Al Haddad van mening is dat je een vijand tijdens Jihad, nadat hij eenmaal gevangen is, niet meer mag verbranden, in tegenstelling tot iemand die in het gewone leven een ander doodt door verbranding. U ziet hieraan hoe dun het lijntje is tussen wel- en niet Islamitisch handelen. Daaruit volgt natuurlijk dat “misverstanden” omtrent de vele regels voor het doden van ongelovigen gemakkelijk kunnen ontstaan. Stelt u zich eens voor dat deze regels niet bestonden, waardoor ook het misverstand over de toepassing verdwijnt. Hoe zou het Midden-Oosten er dan uitzien?

Wat zeggen terroristen zelf?

De inmiddels gestorven Abu Musab al-Zarqawi wordt gezien als de stichter van ISIS in Irak. Al-Zarqawi was een student van Wahabist Abu Muhammad al-Maqdisi (echte naam: Essam Muhammad Tahir al-Barqawi). Deze geleerde wordt door velen gezien als de grootste nog levende theoloog die als inspirator geldt voor wereldwijde Jihad operaties. Maar liefst vier van zijn boeken worden openlijk aangeboden op de bekende website Kalamullah.com waar hij zonder schaamte wordt geprezen.

Reeds in 2005²¹ (toen nog via Al-Qaida) zei Al-Zarqawi dat het indirect doden van vrouwen en kinderen collateral killings (bijkomende doden) zijn en toegestaan wanneer dit het kleinere kwaad is dat wordt opgeofferd bij de bestrijding van het grotere. Al-Zarqawi doelt hiermee op aanvallen in vijandige gebieden waar mogelijk ongelovige vrouwen, kinderen en zelfs moslims vertoeven. Tot zover is er eigenlijk geen verschil met de mainstream Islamitische geleerden die we hebben geciteerd.

Ten tijde van de bezetting van Irak door Amerika vond hij het nodig dat er gezocht werd naar compensatie voor het grote verschil in mankracht tussen de volgens hem ware moslimsoldaten en hun vijanden: de Amerikanen, de Britten, de Sji’ieten en de “on-islamitische” overheid (van Nouri Al-Maliki) tezamen met elke moslim die deze overheid steunde. Daarom streven de najagers van de martelaarsdood naar zoveel mogelijk doden bij hun aanslagen, aldus Zarqawi.

Kritiek van bepaalde moslims, die hij collaborateurs van de Kruisvaarders noemt, op het feit dat bij deze aanslagen ook ongelovige vrouwen, kinderen en moslims sterven, wijst hij van de hand door hen te wijzen op de positie van de Shariageleerden aangaande het bijkomstige sterven van moslims. Hij vertelt hoe er geen twijfel over bestaat dat Allah moslims opdraagt de ongelovigen te bevechten en doden met alle mogelijke middelen, zelfs als dit betekent dat de mensen die door deze middelen beschadigd worden niet allemaal behoren tot de groepen wiens doelbewuste doding is toegestaan. Al-Zarqawi benadrukt dat de moslimjuristen dit gewoonlijk aanduiden als bijkomstige doden. U heeft hierboven gezien dat daar een sterke zaak voor te maken valt. Het is geenszins een ideologie die hij uit zijn duim zoog, terwijl moslims dit te pas en te onpas beweren.

Hij merkt daarbij op dat dit zelfs is toegestaan wanneer men redelijkerwijs kan weten dat deze groepen op de plek van de aanslag aanwezig zullen zijn. Hij legitimeert dit met het principe van Dharura (dwingende noodzaak). Dit omdat het ondoenlijk is om de groepen van elkaar te onderscheiden. Deze handelswijze is jammerlijk maar bevat volgens hem het eerder genoemde kleinere kwaad. Hij drukt zijn lezers echter op het hart dat het een groter kwaad is om de door Allah opgedragen Jihad uit te stellen. Het toestaan dat ongelovigen het land regeren en corrumperen (wat het resultaat is van uitgestelde Jihad) is volgens hem een veel groter kwaad dan het zo snel mogelijk teniet doen van hun invloed op de mensheid door middel van geweld.

In Soera 2 vers 191, zo stelt Al-Zarqawi, zegt Allah dat de onderdrukking van de ongelovigen erger is dan moord. Ook wordt gewezen op Soera 2 vers 217 voor de basis van het idee dat de verleiding van afgoderij en ketterij (die moslims moeten doorstaan tijdens het leven als onderdaan in een ongelovige staat) erger is dan het doden van moslims als bijkomende slachtoffers op de weg van Allah, in een poging om de Fitna van de afgodendienaren uit te roeien.

In een fatwa²² van de Saoedische radicaal Sulayman Ibn Nasir Al-‘Ulwan, een geleerde in klassieke Islamitische theologie, wordt beschreven hoe de martelaar zich mag richten op doelen waarbij hij vooraf weet dat moslimgevangenen worden gedood tijdens het bestrijden van de vijand. Als u dit zou hebben gelezen zonder onze introductie met de mainstream Islam hierboven, zou u ongetwijfeld hebben gedacht dat dit uitsluitend uit de pen van een radicale moslim docent zou kunnen komen. U weet inmiddels beter.

Er is echter wel een nuance. Dit alles dient beschouwd te worden als on-islamitisch zolang terroristen zich bedienen van zelfmoordaanslagen (of aanslagen op doelen waar uitsluitend burgers zijn) op de manier die wordt afgewezen door de meeste Islamitische juristen aangezien zelfmoord verboden is. Dit hebben we behandeld in deel II. Het is ook hier echter helder dat deze gewelddadigheden op bepaalde punten een overtreding betreffen van bestaande jurisprudentie maar tegelijkertijd in het verlengde ervan liggen. Als het fundament niet zou bestaan, zouden geleerden als Al Haddad niet 50 maar 5 minuten nodig hebben om alles wat IS doet te weerleggen.

Voetnoten & Referenties

¹ http://www.washingtonblade.com/2016/05/26/report-islamic-state-executes-another-teenager-for-homosexuality/

² http://edition.cnn.com/2012/08/20/world/asia/pakistan-girl-blasphemy/

³ Shaykh Faraz Rabbani, fatwa 37074, islamqa.org (geraadpleegd op 5-11-2016)

⁴ De equivocatie drogreden (ook wel genoemd: gelijknamigheid) treedt op wanneer een cruciale term of uitdrukking op dubbelzinnige wijze wordt gebruikt voor een argument. De pleiter kan een woord als onschuld gebruiken, wetende dat de toehoorder dit woord automatisch invult met eigen subjectieve positivisme en derhalve niet tot dezelfde eindconclusie komt. Dit kan voordelig zijn voor moslims wanneer men bijvoorbeeld wenst te bepleiten dat je in de islam geen onschuldigen mag doden, zonder in te vullen wie de Islam als onschuldig duidt of, zoals in dit artikel beschreven: om te veinzen dat een kind hetzelfde is naar zowel Westers- als Sharia Recht. Deze methode betreft echter een misleiding die zowel bewust als onbewust kan worden toegepast.

⁵ Badawi, Nesrine; Religion, War and Ethics: a sourcebook of textual traditions, pagina 338

⁶ Brill; The Encyclopaedia of Islam; Second edition (1997), pagina 393

⁷ The Oxford Dictionary of Islam; link: http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2552

⁸ Khadduri, Majid, The Islamic Law of Nations: Shaybani’s Siyar, p. 101-102

⁹ Ibn Rushd, Bidayat Al-Mujtahid, Engelse vertaling professor Imran Ahsan Khan Nyazee, pagina 460

¹⁰ Badawi; pagina 333

¹¹ Ibid; pagina 335

¹² Ibid. Pagina 336

¹³ Ibid.

¹⁴ Ibn Rushd; pagina 460.

¹⁵ Al-Mawardi, Abul-Hassan, Al-Ahkam As-Sultaniyyah (the laws of islamic governance) vertaling, Asadullah Yate, PhD, pagina 79

¹⁶ Badawi; pagina 338