De 180 graden van Schippers:
is Abortus nu Wel of Niet Erg?

Minister Schippers van Volksgezondheid staat bekend als voorstander van de Abortuswet. Sinds jaar en dag spreekt ze met trots over het relatief lage abortuscijfer dat Nederland heeft. Dit standpunt verdedigde ze nog maar een half jaar geleden in haar beantwoording van enkele Kamervragen.

Sindsdien is er veel veranderd. Vlak voor het einde van 2016 zei de minister opeens te zijn geschrokken van het abortuscijfer. Een cijfer dat al jaren stabiel is en zelfs licht daalt. We zetten twee van haar uitspraken op een rij:

28 juni 2016:

“Ik ben niet voornemens om extra onderzoek te laten doen naar het gevolg van de abortuswetgeving op seksueel risicogedrag, aangezien Nederland internationaal tot de landen behoort met het laagste abortuscijfer.” [1]

30 december 2016:

“Abortus is geen verkapte anticonceptie“, zegt de minister. “We doen veel aan voorlichting en preventie. Als je vervolgens naar dat cijfer kijkt, dan schrik ik daar wel van.” [2]

Nu bestaat de kans altijd dat iemand van mening veranderd, maar daar kan in dit geval geen sprake van zijn. Minister Schippers kende het cijfer al jaren waardoor haar schrikreactie niet geloofwaardig is. Hier moet dus meer aan de hand zijn. Bovendien vond ze altijd al dat keuzevrijheid een groot recht is bij abortus, terwijl ze nu het gebruik ervan als verkapte anticonceptie snoeihard veroordeelt. Maar waarom?

Abortuspil

Volgens sommigen gaat het de minister eigenlijk om iets anders. Ze wil al langer dat de abortuspil kan worden voorgeschreven door huisartsen en niet meer alleen bij abortusklinieken verkrijgbaar is. Wellicht probeert ze meer publieke steun voor dit plan te krijgen door 180 graden te draaien in haar waardeoordeel ten opzichte van het abortuscijfer. Annet Jansen, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Abortusartsen, deelt dit vermoeden.

Eén van de argumenten van de minister is dan ook dat het abortuscijfer hierdoor verder zal dalen. De meningen zijn daarover echter verdeeld. Want hoewel een goed gesprek met je huisarts kan betekenen dat het kind toch behouden wordt, bestaat het gevaar ook dat deze doe-het-zelf abortuspil straks kan worden opgehaald alsof het een aspirine is.

De algemene opvatting die je huisarts van abortus heeft zal wellicht meespelen. Ziet die het als een ongevaarlijke behandeling, waar geen moreel bezwaar op rust, dan kan een beleid ontstaan waarmee de abortuspil sneller wordt gegeven dan een antibioticakuur.

Minder, minder…kinderen met het syndroom van Down

Minister Schippers is wel vaker tegenstrijdig in haar mening omtrent abortus. We pakken er nog een citaat bij.

23 december 2016:

“Als uit deze keuzevrijheid de situatie ontstaat dat er haast geen kinderen met het syndroom van Down geboren worden, dan vind ik dat we dat moeten accepteren. Ik vind het eerder onwenselijk om mensen de mogelijkheid tot het verkrijgen van informatie over de gezondheid van hun kind te onthouden omdat de daaruit voortvloeiende handelingsopties en de eventueel daaruit voortvloeiende keuzes niet door iedereen gerespecteerd worden.” [3]

Laten we deze uitspraak toetsen op consistentie. Vindt de minister het ook een persoonlijke keus om geen dochter te willen? En wanneer keuzevrijheid resulteert in een samenleving met een groot tekort aan vrouwen, zal ze dit dan accepteren? China is hier een praktijkvoorbeeld van. IJsland en Denemarken zijn, zoals de SGP in haar Kamervragen benadrukte, landen waar bijna geen kinderen meer worden geboren met het syndroom van Down.

Uitroeiing van een type mens dat weliswaar afwijkend is maar niet minder waardevol: het wordt kritiekloos geaccepteerd door de Nederlandse vrouw die aan het hoofd staat van de Volksgezondheid. Het is uitermate arbitrair om deze vroegtijdige verdelging te accepteren terwijl die van dochters ondenkbaar is. Begrijpt mevrouw Schippers dat dit een perceptiegevoelige zaak is? In China beschouwen veel mensen het krijgen van een dochter als een last die drukt op zowel de financiën als de eer van de familie. Dit zijn echter verwerpelijke overblijfselen van een eeuwenoude cultuur en geen redenen om de massale vernietiging van meisjes te accepteren.

Het gebruiken van abortus als verkapte anticonceptie krijgt, in elk geval sinds vorige maand, de veroordeling van de minister. Maar een gebruik dat mogelijk zal leiden tot het uitsterven van mensen met het syndroom van Down is voor Edith Schippers geen probleem.

Stelt u zich eens voor dat er vrouwen zijn die een slippertje met een Marokkaanse man beantwoorden met abortus, puur omdat ze geen kind willen met Marokkaans bloed. Zou mevrouw Schippers dit even kritiekloos benaderen, zelfs tot aan de acceptatie van een toekomst zonder Marokkanen, zoals ze doet bij kinderen met Down?

Incoherent Wereldbeeld

Dat de meningen die minister Schippers ventileert, overlopen van de morele missers blijkt ook uit de kern van haar overwegingen. Ze gaat voor minder abortussen, maar waarom? Wat is er mis met abortus als je niet gelooft dat het moord is? Als het niet uitmaakt dat er straks geen mensen met het syndroom van Down meer bestaan waarom zou je dan schrikken van al die andere abortussen?

Moreel gezien is het een incoherent wereldbeeld waar de meeste voorstanders van vrije keuze bij abortus last van hebben. Daarom is het goed om te zien dat met name de SGP en CU dit punt op de agenda blijven zetten.

Bent u iemand met persoonlijke ervaring omtrent abortus en u wilt deze inzetten
ten behoeve van een bredere maatschappelijke discussie? Stuur ons gerust uw getuigenis op
zodat wij een platform kunnen bieden voor uw verhaal.